Vaarwel duurzame energie in Zambia!

Zoals velen van jullie al wel wisten, liep het vanaf het prille begin na aankomst hier in Zambia niet echt goed (understatement) in het ‘partnership’ rondom de duurzame energie hier. Dat was toch echt de aanleiding waarvoor we naar Zambia waren teruggekomen. De reden was onze passie voor Afrika.
Maar de opvattingen over wat een partnership inhoudt verschilden eigenlijk errug veel binnen de groep. Waar het voor ons betekende dat we samen een klus wilden klaren, betekende het voor de anderen dat iedereen iets inbracht en dan niet eens als onderdeel van 1 gezamenlijk plan. In onze ogen is er dus eigenlijk nooit echt een partnership geweest. Daarbij had het geheel de communicatie vaardigheden van een zak lokaal cement. Even leek er rond September vorig jaar wat vooruitgang te zijn. Maar de resultaten van ieders individuele acties (en dan van ons met name het gehoopte binnenhalen van een grote zak donorgeld zonder enige echte inspanning) kwamen de andere partners niet snel genoeg. Per januari zijn we er dan ook eigenlijk uitgezet. Spijtig maar wel een leerzaam geheel. We hebben onze aandelen verkocht aan de lead partners (onze Nederlandse kennisen) . Gelukkig (want daar hoor je ook meer spookverhalen over dan leuke verhalen) hebben we veruit het grootste gedeelte van ons geld al weer terug op onze nederlandse bankrekening. Daarbij hebben we afgesproken dat we nog 2 jaar zonder huur in het huis kunnen blijven wonen. Alleen jammer dat er door de andere deelnemers niet een keer is gezegd dat ze het wel erg tof vonden dat we er voor uit Engeland zijn verhuisd tegen flinke kosten en het met z’n allen geprobeerd is. Maar goed, dat past misschien ook niet echt bij een zak cement!
En nu zijn we dus een illusie armer maar hebben ook een stuk minder kopzorgen. Het betekent natuurlijk wel ineens dat je je afvraagt wat we hier eigenlijk nog doen, ook al omdat de verschillende inkomsten stromen niet echt groeien (understatement no. 2)

Maar we genieten eigenlijk toch nog wel heel erg van het wonen in Zambia. We hebben mieters veel tijd met elkaar en met een aardige schare echte vrienden hier rondom Lusaka. Het zou nu alleen mooi zijn als het huis ergens anders zou staan – dan worden we niet telkens herinnert aan deze leerzame maar frustrerende periode.

On the bright side: we zijn een week of wat geleden een heerlijk lang weekend naar onze oude woonplaats Kaoma geweest. Heerlijk temidden van het dorpsleven in het huis van de allereerste Nederlandse arts in Kaoma. Margriet was de laatste Nederlandse arts in Kaoma, Kees was 25 jaar daarvoor de eerste. Hij heeft een huis in Kaoma en daar konden we verblijven. Vanuit het huis zijn we naar een bergje vrienden geweest maar we zijn toch ook wel lekker veel rond het huis gebleven. Daardoor was het voor de kids ook leuk deze keer. Verder hebben ze heerlijk gevoetbald met de kinderen in het dorpje Chilombo, net buiten Kaoma. Daar woont de bevriende autodidacte kunstenaar Kozhi. Van hem zijn destijds de schilderijen geveild bij de Rotary fondsenwerving in Winschoten. Kozhi weet zijn gezin goed te laten profiteren van zijn voorzichtige economische voorspoed. Van de opbrengsten van de veiling en een microkrediet dat wij hem telkens verstrekken, heeft hij nu ondertussen 2 electrische molens gekocht. Hij zit aan het einde van de electriciteitsdraden en maalt daar voor iedereen die maar betaald de mais tot maismeel. En hij is de enige dus een aantal weken nadat de mais geoogst is (zo vanaf mei) doet hij vrij goede zaken.
Hij gebruikt ook een microkrediet van de Kokjesinzambia om zijn beide zoons een goede opleiding te laten volgen. Een wordt automonteur, de andere studeert aan het art college in Lusaka en gaat dus z’n vader achterna. Tijdens onze heerlijke middag rond zijn huis betaalde hij ook weer een deel van 1 van de microkredieten af en da’s natuurlijk ook weer erg leuk. Daarna hebben we nog wat zakken maismeel rondgebracht, ondere andere naar de familie van Stanley. Stanley werkte vroeger bij ons in Kaoma. Hij overleed een jaar of 2 geleden aan AIDS. Daarna kwam er een staaltje ‘property grabbing’ op gang waarbij Stanlet’s vrouw Florence alles kwijtraakte aan hebberige familieleden. Huis en kinderen! Een van de kinderen, Beatrice, woont in Lusaka en had haar moeder al weer 1,5 jaar niet gezien. We hadden haar meegenomen voor een lang weekend Kaoma. Ze is, samen met een broertje, weer mee terug gereden met ons naar Lusaka.
We hebben natuurlijk ook een bezoek gebracht aan het oude ziekenhuis . Margriet heeft een hoop ex-collega’s gezien. Verder zijn we nog langs het nieuwe ziekenhuis in aanbouw gegaan. We hebben van de hoogtijdagen van de Zambiaanse staatskas (zijn nu over.....) kunnen profiteren als project want er was toch weer flink gebouwd. Helaas had de overheid een 2-tal andere aannemers in de arm genomen die niet dezelfde kwaliteit leverden als de eerdere aannemer (die ook ons huis bouwde). Maar het gaat richting opening. Er komt een overzichts videootje op deze site te staan waarop jullie het zelf kunnen zien. We gaan nu gezamenlijk de overheid onder druk zetten om het ziekenhuis te openen zoals afgesproken. Er lijken ook stemmen op te gaan om eerst het hele ziekenhuis af te bouwen maar dat willen we eigenlijk zien te voorkomen. Dus binnenkort een brief naar de staatssecretaris eruit. Afgelopen week hoorden van de voorzitter van de gemeenschapsbouwcommissie dat er nu ook contracten uitgegeven zijn voor een overdekt wandelpad dat van de losse gebouwen 1 geheel gaat maken. Verder is ook het contract voor een mortuarium uitgegeven en wordt binnenkort de vrouwenafdeling aanbesteed. Kortom, vooruitgang! En nu maar afwachten hoe dat verder gaat met de afnemende overheidsfondsen hier. Niet zozeer vanwege verminderde ontwikkelingshulp maar een sterk gedaalde koperprijs. En Zambia is eigenlijk voor het grootste gedeelte economisch gezien van haar gigantische kopervoorraden afhankelijk. Helaas is de koperprijs sinds midden vorig jaar met zo’n 60% gedaald en er zijn dus nu weer mijnen aan het sluiten. Maar daarover volgende keer wellicht meer. Gegroet!