Werken in Livingstone

Lieve Luitjes nr: 18?

Allereerst voor iedereen een geweldig 2003 gewenst.
We waren van plan om een foto van Vera met een glas champagne te sturen, maar helaas was de champagne al voortijdig op. Jaja ook al zitten we in de bush wij vieren oud en nieuw ook hier met champagne. Eigenlijk was het dit jaar een erg Nederlands nieuwjaar. Paulien was bij ons op bezoek ( waarover later nog meer) en zij had oliebollenmix meegenomen. Dus oud jaar avond met z’n drieën aan het bakken geslagen. Om er toch een tropisch tintje aan te geven hebben we ook bananenbollen gebakken (banaan- mandazi, Tanzaniaans recept uit het boek van Josje en Tamara). Verder hadden we van mijn zus de oudejaar conference van Youp opgestuurd gekregen. Poedersuiker uit Lusaka, champagne uit Frankrijk en echt vuurwerk. Kortom een oerhollands oud en nieuw. Alleen een uur eerder dan jullie en natuurlijk met een heerlijk temperatuurtje

Schandalig laat laten wij weer eens iets van ons horen, maar we hebben dan ook niet stilgezeten. Genoeg weer om over te schrijven. Het is nu ondertussen 26 januari. Tom is net naar het guesthouse vertrokken om de laatste voorbereidingen te treffen voor de nieuwe computercursus voor morgen. Ik heb eindelijk weer de tijd en zin om achter de computer te kruipen. Iedereen die ons de laatste tijd hebben gemaild en nog geen antwoord hadden gehad, onze excuses, we zullen hier gauw veranderingen in brengen. Ik zal proberen om ook nog iedereen een persoonlijk mailtje te sturen maar eerst maar even onze belevenissen voor iedereen.

Ik weet niet precies waar ik vorig keer geëindigd ben maar ik zal maar beginnen bij onze vakantie. 18 dec. had Tom en workshop georganiseerd in Livingstone en mocht ik “als vrouw van” mee. Paulien zou de 16de arriveren in Lusaka dus konden we haar mooi oppikken vanaf het vliegveld. Daar stonden we dus om 6 uur ’s ochtends met ons drietjes op het vliegveld, maar helaas geen Paulien. Bleek het vliegtuig vertraging te hebben. Lang leve teletext.
Drie uur later stonden we er weer en toen was Paulien er gelukkig wel. Via een bevriende luchtvaart man van Tom mochten we haar zelfs al bij de bagagebanden opwachten. Was erg leuk om het verbaasde gezicht van Paulien te zien. ( Kan je, je op Schiphol toch niet echt voorstellen dat je zomaar naar de bagagebanden mag) Paulien had gelukkig en goede reis gehad want we zijn direct doorgereden naar Livingstone (6 uur rijden van Lusaka), na een pitstop te hebben gemaakt bij Gerda en Laureijs voor een kop koffie en een verfrissende duik in hun zwembad. In Livingstone hadden we een kamer in een super de luxe hotel. Daar hebben Paulien en ik ons heerlijk laten verwennen enkele dagen, terwijl Tom de conferentie had. ‘s ochtend haalde ik Paulien op uit de stad waar zij sliep, aangezien de prijsklasse van het hotel wel erg hoog was. Vervolgens genoten wij van de Victoria watervallen die op steenworp afstand van het hotel waren en het zwembad. Met Vera en Paulien zijn we elke dag wel even naar de Falls gelopen. Hier heeft Vera een nieuwe naam gekregen: Vera-Jane. We zijn namelijk met Vera in de draagdoek naar de boiling pot gelopen. Dit is de plek waar het water bij elkaar komt nadat het naar beneden is gevallen. Om hier te komen moet je een behoorlijke afdaling maken door een oerwoud- achtig gebied, waar de apen om je heen krioelen.
Vera heeft werklijk haar oogjes uitgekeken. Het laatste stukje ben ik niet meegegaan aangezien dat werkelijk klauteren over de rotsen is en dat met Vera voor mijn buik toch niet echt een goed idee was. Daarbij komt dat ik daar al twee keer geweest ben en de tocht ernaar toe eigenlijk het mooiste is.
Na de conferentie zijn we nog twee daagjes gebleven zodat Tom ook nog van Livingstone kon genieten. Wel zijn we naar een andere lodge gegaan zodat we met z’n viertjes waren. Voor iedereen die ooit nog naar Livingstone gaat, kan ik werkelijk een high tea aanraden bij de Royal Zambezi Hotel (5 sterren). Uitzicht op de watervallen en heerlijk scones, chocolat cake e.d.
Ach ja we hebben werkelijk een heel erg goed leven hier. Vervolgens zijn we naar Botswana gegaan. In Chobe safari park waren we al eens geweest met mijn ouders, maar toen zijn we niet echt het park in geweest. Nu met eigen auto het park in geweest en werkelijk erg veel wild life gezien. Ook een groep leeuwen met jonkies. Geweldig om die mooie beesten te zien spelen. Zelf Vera was onder de indruk. Vanuit Botswana zijn we weer terug gegaan naar Zambia.
Bij Choma ( tussen Livingstone en Lusaka) hebben we kerst gevierd. We waren de enige gasten op een krokodillen farm. Heerlijk relaxt spelletjes gespeeld en geluncht bij de eigenaren. Grote en kleine, net geboren, krokodillen bekeken. Zijn toch wel erg lelijke beesten. Tom heeft nog een klein krokodilletje, die door de eigenaar net uit zijn schaal was gehaald, in de handen gehad. Zelf die hele kleintjes hebben al erg venijnige tandjes. Het blijft toch raar om hier kerst te vieren in het warme klimaat. Ook hebben ze in Zambia maar 1 kerstdag. Via Lusaka weer terug naar huis. Paulien is nog ruim twee weken bij ons in Kaoma geweest. 12 Januari hebben we thuis nog maar een keer kerstgevierd met een uitgebreid kerstontbijt met uitzicht op de vallei, diner en kerstversiering, inclusief een klein kerstboompje en een kerst sisal. Vorige week woensdag hebben we Paulien in Kaoma op de bus gezet. Was wel erg raar om vervolgens gewoon aan het werk te gaan en voor de koffie in een “leeg”huis te komen. Al ons vorige bezoek hebben we zelf weggebracht dus dat maakt het toch anders.

Gisteren Tom’s verjaardag gevierd. Eerst lekker uitgeslapen. Vera slaapt tegenwoordig door de nacht heen dus dat maakt het voor ons een stuk plezanter. Drie week geleden zijn we begonnen haar te trainen om niet meer ’s nachts eten te willen. Ze werd namelijk steeds keurig om de 4 uur wakker, aangezien ze overdag om de 4 uur eten krijgt. Toen ze dus weer een keer midden in de nacht wakker werd hebben we om de beurt net zo lang met haar gelopen tot ze in slaap viel. In het begin heb ik ook nog geholpen, maar ja dan rook ze de melk en was het toch een stuk moeilijker. Uiteindelijk, na drie nachten, sliep ze door. Erg snel aangeleerd gelukkig. Gisteren ging die vlieger helaas niet op maar ja we zijn al erg blij met 2 weken een ononderbroken nacht. Verbazingwekkend hoe gauw je de onderbroken nachten vergeet.
Vervolgens waren we een engels ontbijtje aan het maken toen we bezoek kregen van twee blanke Zimbabwanen. Zij willen een lodge opzetten en hadden via de mensen van Mukambi lodge gehoord dat Tom het een en ander van vliegvelden in de omgeving afwist. Raar begin van de verjaardag. Heerlijke homemade appeltaart met koffie gehad. Vervolgens i.p.v. van ontbijt maar een engelse brunch gemaakt. ’s Middags stond in teken van Home Based Care. Daar was ik de voorzitter van de verkiezingen. Elke twee jaar moet er een nieuw management gekozen worden en helaas hadden ze dat 1 dag verplaatst en was het dus op Tom’s verjaardag. Na een beetje een rommelige start zijn er uiteindelijk denk ik wel erg geschikte lui gekozen. Ze hadden geen lijst met mensen die zich beschikbaar hadden gesteld voor de verschillende functies dus iedereen schreef gewoon iemand op een papiertje die hij/zij geschikt achtte. Voor de eerste functie als project coördinator kwam dan ook iemand naar voren die dit helemaal niet wilde. Gelukkig is de rest van de verkiezing wel smooth verlopen. Tom is gekozen als trustee. Dit houd in dat mensen met interne of externe problemen dit met hem komen bespreken. Een soort vertrouwens persoon. Vera was ook mee en iedereen wilde haar toch wel even aanraken en het liefst vasthouden. Na afloop werd er gezongen en gedanst. Dit soort gelegenheden geeft ons allebei altijd toch wel weer een boost. Zeker nu is dat wel erg belangrijk. ’s Avonds zijn we met Jaap, Marita en kids, Luckwell, Stanley en Naomi uit eten geweest. Ja, echt waar, je kunt uit eten in Kaoma. Ik had van te voren gereserveerd zodat er ook frietjes waren. Verder is er niet echt veel keuze maar toch we kunnen uit eten. Tegenwoordig is er ook nog een ander restaurantje waar de keuze een stuk groter is dus wie weet voor de volgende keer.
Daarna een borrel bij een vuurtje in de tuin gedronken met Jaap en Marita.
Kortom een geslaagde verjaardag als je het mij vraagt. Daarbij nog vele telefoontjes uit NL en Nieuw Zeeland om het verjaarsgevoel te vergroten.

Afgelopen week naar Lusaka geweest om over onze toekomst te spreken. Mijn contract loopt namelijk op 1 juli af en Jaap’s contract loopt op 1 augustus af. De man die verantwoordelijk is voor de rekrutering van nieuwe artsen was namelijk enkele dagen in Lusaka, dus voor ons een uitgelezen kans om eens over het vervolg te praten. HPI ( buitenlandse zaken) stopt namelijk met het uitzenden van artsen en dit wordt overgenomen door de betreffende ambassades. Deze ambassades hebben daarvoor een bureau in de handen genomen die i.p alles moet gaan regelen. Dit betekent dat er iets andere arbeidsvoorwaarden e.d. komen. Nu had ik gehoopt dat ze voor Jaap een andere medical officer zouden zoeken, zodat ik medical officer in charge kan blijven en daarbij wat district functies erbij kan gaan doen. Dit is namelijk wel het geval in Kalabo en Lukulu, wat toch kleinere ziekenhuizen zijn dan Kaoma, maar waar ze dus wel twee artsen hebben ip van 1. Dus vol goede moed gingen wij naar Lusaka. We hadden tegen elkaar gezegd dat we gaan verlengen als er een tweede arts voor het ziekenhuis bijkomt. Jullie voelen het natuurlijk wel al aankomen, dit gaat dus naar alle waarschijnlijkheid niet gebeuren. Ze willen voor Jaap in de plaats weer een technical advisor health, die dus in principe alleen voor het district werkt. Verder willen ze in de toekomst voor elke Nederlandse Medical Officer twee Zambiaanse artsen in de plaats. Nu zou ik natuurlijk technical advisor kunnen worden maar in eerste plaats heb ik geen enkele opleiding in public health en bovendien willen ze dat alleen maar mits ik drie jaar verleng. Nu willen we allebei nog maximaal een jaar verlengen dus die vlieger gaat niet op. Kortom we kwamen een beetje gedesillusioneerd uit dat gesprek. Want ook toen ik vroeg of er dan niet 1 Zambiaanse arts bij kon komen reageerden ze niet echt positief. Maar het feit dat er op elke plek twee Zambiaanse artsen moeten komen voor 1 NL arts zegt mijns inziens al voldoende. Die gekke NL ers kunnen wel twee keer zo hard werken. Dus nu weten we het niet zo goed meer.
Vandaag zegt ons gevoel om toch te verlengen en dan goed met de volgende technical advisor af te spreken dat hij/zij toch wel 30 % in het ziekenhuis werkt. Maar ach, dit kan morgen wel weer veranderd zijn. Het voordeel van het werken hier is natuurlijk wel dat ik veel meer bij Vera kan zijn dan wanneer ik een fulltime baan in NL zou hebben. Daarnaast willen we nog graag met de nieuwbouw van het ziekenhuis beginnen en moet een nog een overdekte gang naar de kinderafdeling komen. Tom zijn computertrainingen beginnen nu net goed te lopen sinds we de laptops van de rotary uit Oude Pekela hebben en de desktops van een vorig arts uit Kaoma.

Nu ja, de volgende maanden zullen dus spannend worden. Mochten we niet verlengen dan hebben we namelijk nog niet echt een idee wat we dan willen doen. Of in Zambia blijven en een Lodge gaan opzetten met Gerda en Laureijs, naar Tanzania op de bonne fooi, naar the UK voor de huisarts opleiding, naar Australië, kortom te veel mogelijkheden zonder verdere concrete plannen.

Voorlopig zitten we hier ieder geval nog tot juli en komen mijn ouder eind maart en willen Tom’s ouders begin mei komen en ook Eline hoopt nog langs te komen. Gezellig veel bezoek dus. Mochten we wel verlengen dan willen we waarschijnlijk mijn nieuwe contract pas 1 augustus laten ingaan zodat we 1 maand onbetaald verlof hebben. Dit is natuurlijk wel afhankelijk van wanneer de opvolger van Jaap komt aangezien het ziekenhuis niet zonder arts kan blijven. Zeker niet nu ook de beide missie ziekenhuizen in Kaoma district geen arts meer hebben en het hele district dus afhankelijk is van “mijn”
kleine ziekenhuisje.
Tijd om Vera haar laatste hapje eten te geven en dan nar bed. Ik zal Tom vragen of hij de brief afmaakt zodat het vandaag of morgen verstuurd kan worden mits de telefoonlijn het doet. Al enkele dagen gaat emailen namelijk erg problematisch.

Deze keer op medisch gebied geen enorme spectaculaire gebeurtenissen, alhoewel ik niet meer weet of ik wel al verteld had van mijn eerste operaties in Zambia op blankies. Waarschijnlijk niet. Nu dit houden jullie dan nog te goed.

Nou, een laatste finishing touch dan, van mij, Tom. Ik kom net achter de computers vandaan die door vrienden van vrienden in Lusaka zijn voorzien van Engelse software. Wel handig voor een cursus hier.
Nu zit ik op de rand van het bed waar mijn twee dames samen liggen te flikflooien. Het is echt een superdameke, die Veer van ons. We hebben net uit NL, van een collega van Margriet d’r moeder, een bergje kleertjes gekregen, dus nu loopt ze echt elke dag in iets nieuws! Er zullen wel wat kleertjes richting Luckwell gaan verhuizen denk ik, zodra Vera er uit is gegroeid.
Luckwell woont, zoals jullie misschien ondertussen weten, nu ook naast ons.
Er staan naast ons huis twee zogenaamde ‘servant’s quarters’. Ik denk dat die in het verleden, toen in de koloniale tijd de Road Commissioner in ons huis woonde, allebei bij dit huis hoorden. Nu hoort alleen het huisje dat direct naast ons ligt, en waar Stanley woont, bij ons huis. Dat huisje hadden we al aardig laten opknappen. Net voor wij voor het zwangerschapsverlof naar NL vertrokken, kwam het andere huisje leeg.
Luckwell, die tot voor kort in een dorp een paar kilometer verderop woonde in een hutje, wilde dat graag gaan huren. Daar boomden we een keer over en toen zeiden wij dat hij misschien de deal kon maken van ‘gratis wonen, huis opknappen’. Omdat Luckwell een trouwe werker is en haast een vriend, boden wij aan dat wij hem wel wilden helpen. Het huisje was namelijk eigenlijk onbewoonbaar. De afgelopen maanden is er hard gewerkt, gebroken, gemetseld en geverfd. Nu staat er een schitterend huis dat alleen nog aan de binnenkant moet worden geverfd. Daarvoor huren we niemand meer in, dat moet Luckwell maar zelf doen. De verf staat op ‘m te wachten. Op het erf van Stanley stond een kraan maar eigenlijk zonder fatsoenlijke afvoer. Zo bleef er dus altijd een plas water achter rond de kraan. Ideale basis voor de malaria mug. We hebben nu een mooie waterplaats met een stenen afvoer laten aanleggen op de scheiding tussen de beide erfjes, zodat ook Luckwell en zijn familie er gebruik van kunnen maken. En de kinderen hebben er een mooie speelplaats bij. Terwijl de 1 wordt gewassen speelt de rest met allerlei dingetjes in de afvoer. Dankbaar project dus.
Tijd om er een punt achter te zetten maar niet dan nadat er nog een kiekje van ons madammeke is bijgesloten!
De rest komt in de volgende brief.
Voor nu, veel liefs,

Vera, Margriet en Tom

(P.S. even tussen ons hoor, maar ik hoop dat we verlengen al was het maar om met z’n 3-en nog meer van het Zambiaanse luchtruim te kunnen genieten voor we Zambia verlaten….)