't Leven in Kaoma ontdekken
Door: Webmaster
Blijf op de hoogte en volg Vera, Joris, Margriet & Tom
15 December 2000 | Zambia, Lusaka
Lieve luitjes 3,
Het is een combinatie van een eerste beetje gewend raken en de uitval van stroom waardoor we even niet zo trouw iedere dag iets hebben geschreven. Maar de ‘avonturen’ gaan door.
Woensdag 29 november
Vandaag was de officiële overdracht van het pand van het home based care programma. De aannemer/eigenaar Brian had het pand tot voor kort aan de UNHCR verhuurd maar het nu snel opgeknapt en droeg het vandaag over aan het HBC programma. Dit programma is een initiatief van de gemeenschap in Kaoma (o.a. via de kerken) dat support biedt aan aids patienten middels praatgroepen, bezoeken aan huis etc. Daarnaast wordt er hier voorlichting gegeven en dat kan geen kwaad. Net als bij ons in Holland heel lang over ‘K’ is gesproken als het over kanker ging, wordt hier het woord AIDS nauwelijks uitgesproken. Zelfs in het ziekenhuis worden er allerlei eufemismes gebruikt. Terwijl de tijd van eufemismes hier toch echt wel voorbij is. Een groot probleem is de houding die de kerken hier aannemen. Het is bijvoorbeeld voorgekomen dat tijdens een AIDS memorial service een spandoek in de kerk hing waarop stond dat ‘condoms are not protecting against AIDS’……….
Tijd voor een moderniseringsslag binnen de kerken,sprak Tom voorzichtig (deep down denkt’ie natuurlijk, misdadigers!)
Vrijdag 1 december
Wereld Aids dag. Dat heeft ons denk ik allebei nog nooit zoveel gezegd als hier. Elke dag sterven er hier mensen aan aids. Gemiddeld heeft 20% van de bevolking hier aids en dat is een macaber gegeven. Van elke 5 personen die je hier op straat tegenkomt heeft er dus 1 aids. Het ziekenhuis organiseert, samen met de nationale en regionale overheid hier, elk jaar een aantal activiteiten. Die staan eigenlijk voornamelijk in het teken van voorlichting.
Net als vorig jaar had David ook dit jaar weer een quiz georganiseerd waarvoor we met z’n drieën de vragen hebben bedacht (David de meeste trouwens). Er werd gespeeld door een zestal teams. Er waren teams van het leger (er is een kazerne niet ver van Kaoma), de docenten van de middelbare school, de kerk (!), de verpleegsters van het ziekenhuis, scholieren en de government. Over het algemeen viel het Margriet en mij mee hoeveel de mensen toch wel wisten van HIV/AIDS. Een van de methoden die hier wordt gebruikt om het verhaal van HIV/AIDS (en andere ziekten) bij de analfabete Zambianen onder de aandacht te brengen zijn de dramagroups. Dit zijn vrijwillige theatergroepen die een duidelijk toneelstuk opvoeren over de boodschap. Ze kregen hier erg veel lachers op de hand met een soort Johny Kraaijkamp achtig toneelstuk.
Ondertussen is het alweer 13 december. Aan de frequentie van het schrijven (neemt al iets af, had Andy toch gelijk) blijkt misschien al een beetje dat we aan het wennen zijn en de dingen langzaam maar zeker normaler worden.
Terwijl de aardappelen en de boontjes op het fornuis staan te pruttelen heb ik eindelijk weer eens tijd om een berichtje te schrijven.
Hier begint alles een beetje te rollen. Vandaag mijn eerste werkdag na een lang weekend met Tom in Lusaka. Wel weer even wennen kan ik wel zeggen. De nodige managment perikelen blijven de overhand houden i.p.v. klinische zaken.
Afgelopen weekend enorme inkopen gedaan in Lusaka. Onder andere een solar systeem gekocht aangezien ZESCO (energie bedrijf in Kaoma) het steeds vaker laat afweten. Vorige week 5 dagen geen stroom.
Jemig, Tom heeft zojuist de wereldomroep aangezet. Luid en duidelijk het Nederlandse nieuws. Geweldig om wat van de wereldgebeurtenissen mee te krijgen. Voor het eerst vandaag!!!!!!!!!
O jee, jullie zitten in de storm begrijp ik nu. Het ziet er dus niet naar uit dat het voor jullie een winters en sneeuwrijk kerstfeest wordt. Nu een troost: hier ook niet. David geeft zijn afscheidsfeest kerstavond, dus dat wordt buiten BBQ-en. Allemaal wel raar hoor. Net als mijn warme verjaardag. Geen sint en wel veel pieten.
Zo, na een heerlijke warme douche!!! JA, ook dat kan hier. Onder de watertank zit een soort haard waar je kolen in kunt branden waarmee je een heerlijke warme douche krijgt. Ik heb de nachtwacht 1 keer gevraagd om dit vuurtje te maken na een lange dag hard werken en toen het enigszins fris was en nu vraagt hij elke avond of ik een warme douche wil. Heerlijk.
Over heerlijk gesproken net dus een echte hollandse pot gegeten met als toetje een mango uit eigen boom.
Aankomst nieuwe co-assistent
Sinds zo’n 2 weken is de nieuwe co-assistent hier. Vanuit de UvA komt er elke 4 maanden een nieuwe co die hier 4 maanden stage loopt. Deze eerste keer komt eigenlijk niet zo goed uit omdat Margriet al genoeg nieuws aan d’r hoofd heeft en niet specifiek zit te wachten op het inwerken van een co met praatjes. Maar goed, het levert geld op voor het ziekenhuis. De UvA betaald namelijk een kleine vergoeding voor alle werk die de co oplevert. Daar wordt onder andere ook een huis voor gehuurd.
Kaomaanse meubels
Om te voorkomen dat we straks in een echt leeg huis zitten, hebben we bij de lokale timmerman een bed besteld……. Er moet natuurlijk meer komen maar da’s alvast iets! Er is hier 1 man die een grote meubelmakerij heeft.Hij is ook de enige die electrische apparatuur heeft zoals een houtdraaibank (ik straks ook!) een schaafmachine en een cirkelzaag.
En dus zijn we sinds 2 weken eigenaar van een schitterend 2-persoons bed van mooi donker hardhout. Over de prijs gaan we niet handelen want zelfs voor de vraagprijs kan de IKEA niet leveren. En dan moet je het nog zelf in elkaar zetten, dat vurenhout!
We zullen wel gauw meerdere meubels gaan bestellen zodra het huis van ons is. Er werken namelijk heel veel mensen dus het meeste is in 1 week af.
Animal farm
Suma is de hond van David. In eerste instantie waren er daar 3 honden maar ondertussen heeft de voorgangster van David 2 van die honden naar NL gehaald. Suma is als enige over en is zo’n 4 weken geleden bevallen van 6 puppies. Erg schattig natuurlijk. Suma zelf gaat straks verhuizen naar hulp in de huishouding. Wij houden dan 1 van de puppier, een zwarte die ons fort blijft bewaken.
Naast de honden zijn er de volgende beesten: kippen, konijnen, eenden, varkens (2) en 1 kat (die gaat hopelijk en waarschijnlijk met David mee naar Nederland). Ik kan mezelf dus ook tot manager children’s farm bombarderen (vrij naar kindrboederij oppasser, in het kader van de titelverloedering). De kat, Sappi, gaat hopelijk met David mee naar huis. Het is namelijk een binnenkat met niet veel manieren (wel lief hoor maar gaat op tafel zitten enz.). We zijn bang dat we hem dat niet meer afleren. Idealiter nemen wij Mini (het kleine,jonge katje dat hier zit in huis).
Een "binnenkat" is namelijk voor Margriet al helemaal niet handig.
Het dansfeest bij David
Loureen (‘k geloof dat je het zo schrijft), onze buurvrouw in ons aanstaande huis, heeft 2 weken geleden een welkomsdineetje georganiseerd. Klinkt er joviaal en is het eigenlijk ook maar ze staat ook bekend als iemand die de ene na de andere gunst of lening van de NL artsen vraagt. En niet zo maar bedragen hoor! De vorige arts, Annette Boose, was hier in augustus op bezoek en toen werd er simpelweg om fl. 2000,- gevraagd!!!!
Maar hoe dan ook, het was wel gezellig. De vorige co-assistent was er nog, samen met haar broer. Zij hadden samen een tijdje rondgereisd en kwamen nog langs Kaoma.
Het diner eindigde in een dansfestijn waarbij iedereen zich kletsnat heeft gedanst. David, Esther en Bart (co & naar broer), Loureen en haar man Collins, Naomi (hulp in de huishouding), Luckwell (hulp in de tuin), Stanley (hulp in tuin) en Margriet en ik. Pico effe te dansen!
De telefoon
Al enkele weken geleden hebben we een telefoonaansluiting aangevraagd. Het zou handig voor ons zijn als we David minder hoeven lastig te vallen voor het emailen en bovendien is het natuurlijk fijn voor Jaap en Marita (het andere NL stel dat volgende week arriveert) als ze zo snel mogelijk telefoon hebben. Zamtel is hier de lokale versie van de KPN. Hoewel telecommunicatie een dynamische aangelegenheid is, kun je dat niet van Zamtel zeggen. De man die over de toewijzing van de nummers gaat, zit in Mongu (2 uur rijden naar het Westen, hoofdstad van Western Province). Tenminste, als ‘ie er is. Misschien volgende week. En in plaats dat ze dan eerst met andere zaken aan de gang gaan die ze toch moeten doen (de telefoonkabel is namelijk voor ons huis geknapt)….
Maar zoals Ted Simon zegt (schitterend boek Mielle) in het boek dat ik nu aan het lezen ben: je moet je er maar in schikken. Hij stelt het mooier maar ik kan zo 1,2,3 het citaat niet vinden. Ik moet zeggen dat het me tot nu toe redelijk makkelijk gaat om me erin te schikken. Misschien toch wel een voordeel dat ik de afgelopen jaren al uitgebreid met Afrikaanse instellingen heb mogen samenwerken.
Misschien gaan Margriet en ik vrijdag aanstaande naar Mongu. Kan ik die man van de ‘number allocation’ eens even over de balie trekken (hoezo geduldig?!). Aanstaande donderdag en vrijdag worden namelijk in Mongu bij de Provicial Health Officer de annual plans van de verscheidene ziekenhuizen en districten besproken. In het kader van de reorganisatie van de gezondheidssector (sterk gesteund door NL) vindt de hele administratie van het gezondheidswezen in Zambia nu op een meer bedrijfsmatige wijze plaats. De komende jaren zal ook de uitvoering van dat beleid op die manier moeten worden aagepakt.
Normaal gesproken is de TAH (technical advisor health, in ons geval Jaap) bij deze besprekingen aanwezig. Maar omdat Jaap er dan misschien net is en het bovendien om de ziekenhuis plannen gaat (waar eerder de Medical Officer in charge, Margriet) mee te maken heeft dan de TAH (die het district adviseerd), gaat Margriet misschien daar naartoe. Wordt het een dagje Mongu. Daar is een grote Shoprite (de lokale Appie Happie) dus kunnen we nog wat laatste kerstboodschappen doen.
Ons telefoonnummer wordt overigens vanaf ongeveer 4 januari 00 260 7 360041 (het huidige nummer van David waarop we nu soms ook te bereiken zijn als we bij David zijn).
De slager
Er zijn een aantal slagers in Kaoma maar er schijnt er maar 1 te zijn waar we het beste kunnen kopen, zeker nu onze magen nog niet gewend zijn.
Deze slagerij is van Brian, Mr. Monopoly van Kaoma. Hij heeft een aannemersbedrijf (gaat ook bij ons een aantal dingen opknappen, bv. Guesthouse!), een slagerij, binnenkort een fastfoodrestaurant, verhuurt het studenthouse waar de co-assistenten zitten, verhuurt het pand waar de UNHCR (United Nations Hight Commission for Refugees, is dat niet vrind Lubbers ondertussen…?), verhuurt het pand aan de home based care (community based programma dat mensen met AIDS steun beidt en voorlichting over AIDS geeft) enz.
Naast allerlei ‘onderdelen’ van beesten die wij niet gewend zijn te eten verkopen ze eigenlijk alleen mixed cuts (op z’n hollands, karbo’s) en steak (op z’n hollands, ‘k weet niet, rubberachtige draadjesbiefstuk: wij zijn onze ouwe Liedse buurman Prof. Schadeberg dankbaar voor zijn tip van de gehaktmolen die in onze container gepakt zit!).
Verder kun je hier kip kopen (levend wel te verstaan).
Het huis in de villawijk
Het dagelijks leven hier in de ‘villawijk’ is natuurlijk, zoals in alle villawijken van de wereld, rustig. Ons tijdelijke huis en ook ons aankomende huis hebben allebei een grote tuin (resp. plusminus 2500m2 en 2000m2). Een deel van die tuin is moestuin waar redelijk veel in wil groeien zolang het maar bewaterd wordt (m.n. in de droge tijd dan). Gelukkig hebben wij allerlei groenten en fruit zaden in de container verpakt (die schijnt trouwens al in Lusaka te staan!!!) dus we kunnen er tegen aan. Overigens kun je die zaden ook veel hier kopen….
In de tuin staan in beide gevallen de volgende bomen (even opscheppen hoor):
Bananenbomen, bamboe, bougainville, mangobomen, avocadobomen, cashewnutbomen, sinaasappelbomen, citroenbomen…….
De dag begint dan ook vaak met yoghurt (zelf gemaakt van een voorraadje uit Lusaka meegebrachte yoghurt) met mango!!
Rivieren in de stad en de tuin
Langs, of eigenlijk om, Kaoma loopt het riviertje de Luena. Die ligt in het dal waar wij op uitkijken. Maar in de echte buien stikt het hier van de riviertjes! Prins Willem Alexander zou hier z’n hart kunnen ophalen zeg. Ik weet dat iedereen natuurlijk het fenomeen moeson, stortregens enz. kent, maar het blijft telkens indrukwekken om te zien hoeveel water er naar beneden komt! Je kunt je dan wel beter voorstellen dat het moeilijk is om dingen hier goed te onderhouden, bv. Wegen.
Wat je zoal in de winkels in Kaoma kunt kopen.
Zeep, tandpasta, pasta, shampoo, tomatenpuree, limonade siroop, corned beef, sardientjes, suiker, thee, koffie (oplos), postzegels, enveloppes, condooms eigenlijk alles wat een mens nodig heeft om te kunnen voortbestaan. Het is alleen dat de variatie niet zo groot is. En alles is duur. Niet zozeer voor ons maar wel voor de gemiddelde Kaomaan. Er is hier momenteel een giga inflatie. Toen wij in Zambia aankwamen kreeg je 1300 Kwacha (Jan Willem!) voor 1 gulden, nu krijg je er al 1600. Het schijnt dat het IMF nu in Zambia is om een inspectie uit te voeren. Er zijn namelijk 2 vreemde dingen aan de hand in Zambia (tenminste volgens het IMF zijn het er maar 2….). Ten eerste die gigantische inflatie: uit het roddelcircuit komt het verhaal dat iemand hier een grote hoop biljetten heeft ingevoerd, na ze in het buitenland te hebben laten drukken. Men zou kunnen denken aan iemand uit de regering. Verder is ook de brandstof schaars. Gedeeltelijk komt dat omdat enige tijd geleden (ik geloof vorig jaar) de enige raffineerderij van Zambia geexplodeerd is. Nu moet alle brandstof dus geraffineerd worden ingevoerd. Maar volgens sommigen bronnen (natuurlijk niet nader te noemen) is er ook iemand benzine aan het sparen om zo de prijs op de drijven. Momenteel kost diesel in Lusaka 3300 Kwacha per liter! Hier is het nog eens 1000 Kwacha meer en des te verder je naar het Westen komt des te duurder het hier wordt.
Het feit dat je op de weg van Lusaka naar hier weinig auto’s tegenkomt, is dus niet alleen omdat wij hier in het Groningen van Zambia wonen. Wel onvoorstelbaar hoor, dat je dus 420km rijdt en misschien 15 auto’s tegenkomt.
Het weeshuis en het guesthouse
Een Ierse non heeft zo’n 20 jaar geleden hier een weeshuis gesticht. Sister Mary vangt in haar weeshuis voornamelijk AIDS wezen op. Dat wil zeggen kinderen wiens ouders overleden zijn als gevolg van AIDS. In het tehuis zitten ongeveer 40-50 wezen. Het drijft op giften en op allerlei acties. Zo verkopen ze nu bijvoorbeeld kerstkaarten. Er werken naast sister Mary zelf lokale vrijwilligers. Sommige daarvan zijn door Sister Mary ooit opgevoed. Zoals haar rechterhand, Anne.
Het weeshuis runt een prima en proper guesthouse aan de overkant van de straat. De winst wordt gebruikt voor het weeshuis.
Helaas geniet dat guesthouse nog niet zoveel bekendheid onder de niet Zambiaanse toeristen maar daar gaan wij verandering in brengen!
De Stichting Medisch Comité Kaoma (MCK)
Door een aantal voormalige artsen in Kaoma is deze Stichting opgericht. Ze werft op verschillende manieren fondsen die worden gebruikt als aanvulling om de beperkte middelen hier. Soms is er bijvoorbeeld een vracht medicijnen voor gekocht in Nl omdat er hier bijna letterlijk niks meer was. Ook wordt en het nodige onderhoud van gepleegd want daar is al helemaal geen geld meer voor. Dat is vaak het probleem in Afrika. Bij het begroten van een project wordt zelden of nooit het onderhoud meegerekend.
Anyway, over MCK zullen jullie natuurlijk nog wel meer gaan horen. We hebben een paar mensen al een nieuwsbrief gegeven op Schiphol.
16 december ’00
Ondertussen is er al weer 4 dagen 24uur per dag stroom. ’t Kan verkeren, stelde Bredero al.
Gisterenavond is David teruggekomen uit Lusaka met z’n ouders. Zij hadden een nieuwe modem voor ons bij zich. De mooie laptop die we dankzij velen van jullie hebben kunnen kopen heeft wel een modem maar die is te modern. Hij kan alleen piep, piep, piep, piep bellen in plaats van rrrr,rrrrrr, rrrrr, r. Dat is ook weer opgelost.
David is met z’n ouders naar Lukulu vertrokken waar ze 2 nachten gaan logeren als een weekendje weg in eigen land. Margriet is dus t/m maandag alleen…
Mijn (Tom) ouders hebben van de week gemaild dat ze eind februari op de stoep staan!!! Top, dan moeten we alle spullen hopelijk wel hebben en is het huis opgeknapt!
Leuk om naar vooruit te zien. Een kleine maand later hopen Margriet en ik naar NL te komen, in verband met de promotie van Mielle. Ik ben paranimf dus heb een serieuze taak….
‘k Ben ondertussen haar proefschrift aan het doorlezen.
Nu, we moeten er maar eens een einde aan breien en het zakje weer gaan versturen.
Tot mails.
Veel liefs,
Margriet en Tom
Het is een combinatie van een eerste beetje gewend raken en de uitval van stroom waardoor we even niet zo trouw iedere dag iets hebben geschreven. Maar de ‘avonturen’ gaan door.
Woensdag 29 november
Vandaag was de officiële overdracht van het pand van het home based care programma. De aannemer/eigenaar Brian had het pand tot voor kort aan de UNHCR verhuurd maar het nu snel opgeknapt en droeg het vandaag over aan het HBC programma. Dit programma is een initiatief van de gemeenschap in Kaoma (o.a. via de kerken) dat support biedt aan aids patienten middels praatgroepen, bezoeken aan huis etc. Daarnaast wordt er hier voorlichting gegeven en dat kan geen kwaad. Net als bij ons in Holland heel lang over ‘K’ is gesproken als het over kanker ging, wordt hier het woord AIDS nauwelijks uitgesproken. Zelfs in het ziekenhuis worden er allerlei eufemismes gebruikt. Terwijl de tijd van eufemismes hier toch echt wel voorbij is. Een groot probleem is de houding die de kerken hier aannemen. Het is bijvoorbeeld voorgekomen dat tijdens een AIDS memorial service een spandoek in de kerk hing waarop stond dat ‘condoms are not protecting against AIDS’……….
Tijd voor een moderniseringsslag binnen de kerken,sprak Tom voorzichtig (deep down denkt’ie natuurlijk, misdadigers!)
Vrijdag 1 december
Wereld Aids dag. Dat heeft ons denk ik allebei nog nooit zoveel gezegd als hier. Elke dag sterven er hier mensen aan aids. Gemiddeld heeft 20% van de bevolking hier aids en dat is een macaber gegeven. Van elke 5 personen die je hier op straat tegenkomt heeft er dus 1 aids. Het ziekenhuis organiseert, samen met de nationale en regionale overheid hier, elk jaar een aantal activiteiten. Die staan eigenlijk voornamelijk in het teken van voorlichting.
Net als vorig jaar had David ook dit jaar weer een quiz georganiseerd waarvoor we met z’n drieën de vragen hebben bedacht (David de meeste trouwens). Er werd gespeeld door een zestal teams. Er waren teams van het leger (er is een kazerne niet ver van Kaoma), de docenten van de middelbare school, de kerk (!), de verpleegsters van het ziekenhuis, scholieren en de government. Over het algemeen viel het Margriet en mij mee hoeveel de mensen toch wel wisten van HIV/AIDS. Een van de methoden die hier wordt gebruikt om het verhaal van HIV/AIDS (en andere ziekten) bij de analfabete Zambianen onder de aandacht te brengen zijn de dramagroups. Dit zijn vrijwillige theatergroepen die een duidelijk toneelstuk opvoeren over de boodschap. Ze kregen hier erg veel lachers op de hand met een soort Johny Kraaijkamp achtig toneelstuk.
Ondertussen is het alweer 13 december. Aan de frequentie van het schrijven (neemt al iets af, had Andy toch gelijk) blijkt misschien al een beetje dat we aan het wennen zijn en de dingen langzaam maar zeker normaler worden.
Terwijl de aardappelen en de boontjes op het fornuis staan te pruttelen heb ik eindelijk weer eens tijd om een berichtje te schrijven.
Hier begint alles een beetje te rollen. Vandaag mijn eerste werkdag na een lang weekend met Tom in Lusaka. Wel weer even wennen kan ik wel zeggen. De nodige managment perikelen blijven de overhand houden i.p.v. klinische zaken.
Afgelopen weekend enorme inkopen gedaan in Lusaka. Onder andere een solar systeem gekocht aangezien ZESCO (energie bedrijf in Kaoma) het steeds vaker laat afweten. Vorige week 5 dagen geen stroom.
Jemig, Tom heeft zojuist de wereldomroep aangezet. Luid en duidelijk het Nederlandse nieuws. Geweldig om wat van de wereldgebeurtenissen mee te krijgen. Voor het eerst vandaag!!!!!!!!!
O jee, jullie zitten in de storm begrijp ik nu. Het ziet er dus niet naar uit dat het voor jullie een winters en sneeuwrijk kerstfeest wordt. Nu een troost: hier ook niet. David geeft zijn afscheidsfeest kerstavond, dus dat wordt buiten BBQ-en. Allemaal wel raar hoor. Net als mijn warme verjaardag. Geen sint en wel veel pieten.
Zo, na een heerlijke warme douche!!! JA, ook dat kan hier. Onder de watertank zit een soort haard waar je kolen in kunt branden waarmee je een heerlijke warme douche krijgt. Ik heb de nachtwacht 1 keer gevraagd om dit vuurtje te maken na een lange dag hard werken en toen het enigszins fris was en nu vraagt hij elke avond of ik een warme douche wil. Heerlijk.
Over heerlijk gesproken net dus een echte hollandse pot gegeten met als toetje een mango uit eigen boom.
Aankomst nieuwe co-assistent
Sinds zo’n 2 weken is de nieuwe co-assistent hier. Vanuit de UvA komt er elke 4 maanden een nieuwe co die hier 4 maanden stage loopt. Deze eerste keer komt eigenlijk niet zo goed uit omdat Margriet al genoeg nieuws aan d’r hoofd heeft en niet specifiek zit te wachten op het inwerken van een co met praatjes. Maar goed, het levert geld op voor het ziekenhuis. De UvA betaald namelijk een kleine vergoeding voor alle werk die de co oplevert. Daar wordt onder andere ook een huis voor gehuurd.
Kaomaanse meubels
Om te voorkomen dat we straks in een echt leeg huis zitten, hebben we bij de lokale timmerman een bed besteld……. Er moet natuurlijk meer komen maar da’s alvast iets! Er is hier 1 man die een grote meubelmakerij heeft.Hij is ook de enige die electrische apparatuur heeft zoals een houtdraaibank (ik straks ook!) een schaafmachine en een cirkelzaag.
En dus zijn we sinds 2 weken eigenaar van een schitterend 2-persoons bed van mooi donker hardhout. Over de prijs gaan we niet handelen want zelfs voor de vraagprijs kan de IKEA niet leveren. En dan moet je het nog zelf in elkaar zetten, dat vurenhout!
We zullen wel gauw meerdere meubels gaan bestellen zodra het huis van ons is. Er werken namelijk heel veel mensen dus het meeste is in 1 week af.
Animal farm
Suma is de hond van David. In eerste instantie waren er daar 3 honden maar ondertussen heeft de voorgangster van David 2 van die honden naar NL gehaald. Suma is als enige over en is zo’n 4 weken geleden bevallen van 6 puppies. Erg schattig natuurlijk. Suma zelf gaat straks verhuizen naar hulp in de huishouding. Wij houden dan 1 van de puppier, een zwarte die ons fort blijft bewaken.
Naast de honden zijn er de volgende beesten: kippen, konijnen, eenden, varkens (2) en 1 kat (die gaat hopelijk en waarschijnlijk met David mee naar Nederland). Ik kan mezelf dus ook tot manager children’s farm bombarderen (vrij naar kindrboederij oppasser, in het kader van de titelverloedering). De kat, Sappi, gaat hopelijk met David mee naar huis. Het is namelijk een binnenkat met niet veel manieren (wel lief hoor maar gaat op tafel zitten enz.). We zijn bang dat we hem dat niet meer afleren. Idealiter nemen wij Mini (het kleine,jonge katje dat hier zit in huis).
Een "binnenkat" is namelijk voor Margriet al helemaal niet handig.
Het dansfeest bij David
Loureen (‘k geloof dat je het zo schrijft), onze buurvrouw in ons aanstaande huis, heeft 2 weken geleden een welkomsdineetje georganiseerd. Klinkt er joviaal en is het eigenlijk ook maar ze staat ook bekend als iemand die de ene na de andere gunst of lening van de NL artsen vraagt. En niet zo maar bedragen hoor! De vorige arts, Annette Boose, was hier in augustus op bezoek en toen werd er simpelweg om fl. 2000,- gevraagd!!!!
Maar hoe dan ook, het was wel gezellig. De vorige co-assistent was er nog, samen met haar broer. Zij hadden samen een tijdje rondgereisd en kwamen nog langs Kaoma.
Het diner eindigde in een dansfestijn waarbij iedereen zich kletsnat heeft gedanst. David, Esther en Bart (co & naar broer), Loureen en haar man Collins, Naomi (hulp in de huishouding), Luckwell (hulp in de tuin), Stanley (hulp in tuin) en Margriet en ik. Pico effe te dansen!
De telefoon
Al enkele weken geleden hebben we een telefoonaansluiting aangevraagd. Het zou handig voor ons zijn als we David minder hoeven lastig te vallen voor het emailen en bovendien is het natuurlijk fijn voor Jaap en Marita (het andere NL stel dat volgende week arriveert) als ze zo snel mogelijk telefoon hebben. Zamtel is hier de lokale versie van de KPN. Hoewel telecommunicatie een dynamische aangelegenheid is, kun je dat niet van Zamtel zeggen. De man die over de toewijzing van de nummers gaat, zit in Mongu (2 uur rijden naar het Westen, hoofdstad van Western Province). Tenminste, als ‘ie er is. Misschien volgende week. En in plaats dat ze dan eerst met andere zaken aan de gang gaan die ze toch moeten doen (de telefoonkabel is namelijk voor ons huis geknapt)….
Maar zoals Ted Simon zegt (schitterend boek Mielle) in het boek dat ik nu aan het lezen ben: je moet je er maar in schikken. Hij stelt het mooier maar ik kan zo 1,2,3 het citaat niet vinden. Ik moet zeggen dat het me tot nu toe redelijk makkelijk gaat om me erin te schikken. Misschien toch wel een voordeel dat ik de afgelopen jaren al uitgebreid met Afrikaanse instellingen heb mogen samenwerken.
Misschien gaan Margriet en ik vrijdag aanstaande naar Mongu. Kan ik die man van de ‘number allocation’ eens even over de balie trekken (hoezo geduldig?!). Aanstaande donderdag en vrijdag worden namelijk in Mongu bij de Provicial Health Officer de annual plans van de verscheidene ziekenhuizen en districten besproken. In het kader van de reorganisatie van de gezondheidssector (sterk gesteund door NL) vindt de hele administratie van het gezondheidswezen in Zambia nu op een meer bedrijfsmatige wijze plaats. De komende jaren zal ook de uitvoering van dat beleid op die manier moeten worden aagepakt.
Normaal gesproken is de TAH (technical advisor health, in ons geval Jaap) bij deze besprekingen aanwezig. Maar omdat Jaap er dan misschien net is en het bovendien om de ziekenhuis plannen gaat (waar eerder de Medical Officer in charge, Margriet) mee te maken heeft dan de TAH (die het district adviseerd), gaat Margriet misschien daar naartoe. Wordt het een dagje Mongu. Daar is een grote Shoprite (de lokale Appie Happie) dus kunnen we nog wat laatste kerstboodschappen doen.
Ons telefoonnummer wordt overigens vanaf ongeveer 4 januari 00 260 7 360041 (het huidige nummer van David waarop we nu soms ook te bereiken zijn als we bij David zijn).
De slager
Er zijn een aantal slagers in Kaoma maar er schijnt er maar 1 te zijn waar we het beste kunnen kopen, zeker nu onze magen nog niet gewend zijn.
Deze slagerij is van Brian, Mr. Monopoly van Kaoma. Hij heeft een aannemersbedrijf (gaat ook bij ons een aantal dingen opknappen, bv. Guesthouse!), een slagerij, binnenkort een fastfoodrestaurant, verhuurt het studenthouse waar de co-assistenten zitten, verhuurt het pand waar de UNHCR (United Nations Hight Commission for Refugees, is dat niet vrind Lubbers ondertussen…?), verhuurt het pand aan de home based care (community based programma dat mensen met AIDS steun beidt en voorlichting over AIDS geeft) enz.
Naast allerlei ‘onderdelen’ van beesten die wij niet gewend zijn te eten verkopen ze eigenlijk alleen mixed cuts (op z’n hollands, karbo’s) en steak (op z’n hollands, ‘k weet niet, rubberachtige draadjesbiefstuk: wij zijn onze ouwe Liedse buurman Prof. Schadeberg dankbaar voor zijn tip van de gehaktmolen die in onze container gepakt zit!).
Verder kun je hier kip kopen (levend wel te verstaan).
Het huis in de villawijk
Het dagelijks leven hier in de ‘villawijk’ is natuurlijk, zoals in alle villawijken van de wereld, rustig. Ons tijdelijke huis en ook ons aankomende huis hebben allebei een grote tuin (resp. plusminus 2500m2 en 2000m2). Een deel van die tuin is moestuin waar redelijk veel in wil groeien zolang het maar bewaterd wordt (m.n. in de droge tijd dan). Gelukkig hebben wij allerlei groenten en fruit zaden in de container verpakt (die schijnt trouwens al in Lusaka te staan!!!) dus we kunnen er tegen aan. Overigens kun je die zaden ook veel hier kopen….
In de tuin staan in beide gevallen de volgende bomen (even opscheppen hoor):
Bananenbomen, bamboe, bougainville, mangobomen, avocadobomen, cashewnutbomen, sinaasappelbomen, citroenbomen…….
De dag begint dan ook vaak met yoghurt (zelf gemaakt van een voorraadje uit Lusaka meegebrachte yoghurt) met mango!!
Rivieren in de stad en de tuin
Langs, of eigenlijk om, Kaoma loopt het riviertje de Luena. Die ligt in het dal waar wij op uitkijken. Maar in de echte buien stikt het hier van de riviertjes! Prins Willem Alexander zou hier z’n hart kunnen ophalen zeg. Ik weet dat iedereen natuurlijk het fenomeen moeson, stortregens enz. kent, maar het blijft telkens indrukwekken om te zien hoeveel water er naar beneden komt! Je kunt je dan wel beter voorstellen dat het moeilijk is om dingen hier goed te onderhouden, bv. Wegen.
Wat je zoal in de winkels in Kaoma kunt kopen.
Zeep, tandpasta, pasta, shampoo, tomatenpuree, limonade siroop, corned beef, sardientjes, suiker, thee, koffie (oplos), postzegels, enveloppes, condooms eigenlijk alles wat een mens nodig heeft om te kunnen voortbestaan. Het is alleen dat de variatie niet zo groot is. En alles is duur. Niet zozeer voor ons maar wel voor de gemiddelde Kaomaan. Er is hier momenteel een giga inflatie. Toen wij in Zambia aankwamen kreeg je 1300 Kwacha (Jan Willem!) voor 1 gulden, nu krijg je er al 1600. Het schijnt dat het IMF nu in Zambia is om een inspectie uit te voeren. Er zijn namelijk 2 vreemde dingen aan de hand in Zambia (tenminste volgens het IMF zijn het er maar 2….). Ten eerste die gigantische inflatie: uit het roddelcircuit komt het verhaal dat iemand hier een grote hoop biljetten heeft ingevoerd, na ze in het buitenland te hebben laten drukken. Men zou kunnen denken aan iemand uit de regering. Verder is ook de brandstof schaars. Gedeeltelijk komt dat omdat enige tijd geleden (ik geloof vorig jaar) de enige raffineerderij van Zambia geexplodeerd is. Nu moet alle brandstof dus geraffineerd worden ingevoerd. Maar volgens sommigen bronnen (natuurlijk niet nader te noemen) is er ook iemand benzine aan het sparen om zo de prijs op de drijven. Momenteel kost diesel in Lusaka 3300 Kwacha per liter! Hier is het nog eens 1000 Kwacha meer en des te verder je naar het Westen komt des te duurder het hier wordt.
Het feit dat je op de weg van Lusaka naar hier weinig auto’s tegenkomt, is dus niet alleen omdat wij hier in het Groningen van Zambia wonen. Wel onvoorstelbaar hoor, dat je dus 420km rijdt en misschien 15 auto’s tegenkomt.
Het weeshuis en het guesthouse
Een Ierse non heeft zo’n 20 jaar geleden hier een weeshuis gesticht. Sister Mary vangt in haar weeshuis voornamelijk AIDS wezen op. Dat wil zeggen kinderen wiens ouders overleden zijn als gevolg van AIDS. In het tehuis zitten ongeveer 40-50 wezen. Het drijft op giften en op allerlei acties. Zo verkopen ze nu bijvoorbeeld kerstkaarten. Er werken naast sister Mary zelf lokale vrijwilligers. Sommige daarvan zijn door Sister Mary ooit opgevoed. Zoals haar rechterhand, Anne.
Het weeshuis runt een prima en proper guesthouse aan de overkant van de straat. De winst wordt gebruikt voor het weeshuis.
Helaas geniet dat guesthouse nog niet zoveel bekendheid onder de niet Zambiaanse toeristen maar daar gaan wij verandering in brengen!
De Stichting Medisch Comité Kaoma (MCK)
Door een aantal voormalige artsen in Kaoma is deze Stichting opgericht. Ze werft op verschillende manieren fondsen die worden gebruikt als aanvulling om de beperkte middelen hier. Soms is er bijvoorbeeld een vracht medicijnen voor gekocht in Nl omdat er hier bijna letterlijk niks meer was. Ook wordt en het nodige onderhoud van gepleegd want daar is al helemaal geen geld meer voor. Dat is vaak het probleem in Afrika. Bij het begroten van een project wordt zelden of nooit het onderhoud meegerekend.
Anyway, over MCK zullen jullie natuurlijk nog wel meer gaan horen. We hebben een paar mensen al een nieuwsbrief gegeven op Schiphol.
16 december ’00
Ondertussen is er al weer 4 dagen 24uur per dag stroom. ’t Kan verkeren, stelde Bredero al.
Gisterenavond is David teruggekomen uit Lusaka met z’n ouders. Zij hadden een nieuwe modem voor ons bij zich. De mooie laptop die we dankzij velen van jullie hebben kunnen kopen heeft wel een modem maar die is te modern. Hij kan alleen piep, piep, piep, piep bellen in plaats van rrrr,rrrrrr, rrrrr, r. Dat is ook weer opgelost.
David is met z’n ouders naar Lukulu vertrokken waar ze 2 nachten gaan logeren als een weekendje weg in eigen land. Margriet is dus t/m maandag alleen…
Mijn (Tom) ouders hebben van de week gemaild dat ze eind februari op de stoep staan!!! Top, dan moeten we alle spullen hopelijk wel hebben en is het huis opgeknapt!
Leuk om naar vooruit te zien. Een kleine maand later hopen Margriet en ik naar NL te komen, in verband met de promotie van Mielle. Ik ben paranimf dus heb een serieuze taak….
‘k Ben ondertussen haar proefschrift aan het doorlezen.
Nu, we moeten er maar eens een einde aan breien en het zakje weer gaan versturen.
Tot mails.
Veel liefs,
Margriet en Tom
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley
